На прв поглед, пчеларството и заштитата на растенијата изгледаат некомпатибилни.На втор поглед, пчеларите обично малку знаат за заштита на растенијата, а луѓето кои се занимаваат со заштита на растенија, малку знаат за пчеларството. Пролет е време за будење на пчелите. Каков е односот помеѓу овоштарот и пчеларот во овој период?
Прскање на овоштарникот за време на цветање
Наместо да се радуваме на расцутот на плодот и фактот дека ќе има многу полен за подобар развој на пчелите, со приближувањето на цветањето,стравот и вознемиреноста за тоа дали пчелите ќе преживеат, тоа почнува да расте. И, ова чувство на страв и неизвесност кај пчеларите не се однесува само на расцутот на овошките,туку и на цветањето на малините ,сончогледот, луцерката … Овој страв не доајѓа случајно. Најголемата штета и најголемата смрт на пчелите се јавуваат во периодот околу цветањето на растенијата.
Како најчесто се случува ова?
Првото и основно прашање е:
ЗОШТО ОВОШКИТЕ СЕ ПРСКААТ ВО ЦВЕТАЊЕТО?
Односно,зошто воопшто се прскаат растенија …
Луѓето, животните и растенијата не се разликуваат толку многу колку што изгледаат на прв поглед. Сите ние сме дел од природата и мора да се прилагодиме на неа. Постојат многу опасности кои демнат однадвор.Најопасните се болестите.
Кога ќе се реализираат одредени состојби на болеста, тие го инфицираат нивниот „домаќин“, било да е тоа човек, животно или растение.
Ако „домаќинот“ не се брани од болести – тој исчезнува.Колку и да е слична природата на болеста кај сите живи организми, одбраната од болеста е различна. Клучната разлика помеѓу луѓето и животните од една страна и растенијата од друга страна е во процесот на заздравување бидејќи РАСТЕНИЈАТА НЕ МОЖАТ да заздрават!
Луѓето и животните можат да се лекуваат, но растението не може.Растението си го спасува животот со евентуално отфрлање или изолирање на својот заболен дел. Кога дел од растение ќе се разболи, тоа обично станува неупотребливо. Затоа е најдобро да се прскаат растенијата ПРЕВЕНТИВНО, пред да се појави инфекцијата.
Каква врска има ова со пчелите и прскањето во цветање?
Постојат болести кои ги инфицираат растенијата само во фазата на цветање. Таква е, на пример, МОНИЛИЈАТА. Коскенливите овошки може да се испрскаат 100 пати пред цветање и 100 пати после цветање, НО ако не е заштитен од монилија ВО ЦВЕТАЊЕ, тој е ГОТОВ. Монилијата сигурно ќе направи повеќе или помалку штета, во зависност од условите наа инфекција. Додека јаболкастите овошки се заштитуваат од Вентурија и некои други болести за време на цветањето.
ЗНАЧИ, во природата, постојат биолошки причини зошто овошјето е заштитено за време на цветањето.
Дали е дозволено прскање за време на цветањето?
Според официјалните прописи: „Забрането е прскање на растенија за време на цветањето со нерегистрирани средства“. Ова правило различно го толкуваат пчеларите и овоштарите. Пчеларот го разбира ова на овој начин – „прскањето во цветање е забрането“. Одгледувачот на овошје ќе го разбере ова сосема поинаку – “е дозволено прскање на цветот со регистрирани средства”. Целата приказна за прскање цвет се сведува на едно прашање.
Дали има регистрирани средства за употреба за време на цветање?
-КОЛКУ СЕ ТИЕ ЈАВНО ДОСТАПНИ ДО СЕКОГО?
Да, има средства наменети за прскање во фазата на цветање и тие се регистрирани кај нас. Ги има над дваесет. Овие се фунгициди кои служат за заштита на овошјето од болести. Тие не се отровни за пчелите и досега не предизвикаа никакви проблеми. Па, од каде доаѓа труењето со пчели за време на цветањето? Само од една причина. Поради човечка грешка. Колку што средствата против растителни болести (фунгициди) се многу малку опасни за пчелите, толку и средствата против инсекти (инсектициди) се многу опасни за пчелите.
*Инсектицидите се оние кои се најопасни за пчелите. ИНСЕКТИЦИДИТЕ НЕ СЕ РЕГИСТРИРАНИ за употреба во цветање (освен врз основа на тауфлавулин) и тука се случуваат најголемите грешки. Од незнаење или од некоја друга причина, некои овоштари МЕШААТ безопасен фунгицид со опасен инсектицид и го прскаат своето овоштарник во фазата на цветање.
ЗОШТО? На овој начин тој прави тројна грешка.
*Прво – убивате опрашувачи (претежно пчелите) и со тоа го намалувате приносот.
*Второ , некои инсектициди можат да го намалат оплодувањето сами по себе, односно формирање семка во плодот. Таквиот ембрион во овошјето паѓа две или три недели по цветањео.
*Трето – тој сторил кривично дело за кое може да одговара.
Едноставно е, треба да бидете многу внимателни кога работите со инсектициди
ПЧЕЛАРИ – прскањето овошје во фазата на цветање е дозволено и потребно, но само со мал број фунгициди кои се безопасни за пчелите И БЕЗ МЕШАЊЕ СО ИНСЕКТИЦИДИ ПРИ ПРСКАЊЕТО ВО ЦВЕТАЊЕ СО ФУНГИЦИДИ.
ОВОШТАРИ – Пчелите навистина ви требаат. Не користете опасни инсектициди за време на фазата на цветање. Со малку внимание, сите избегнуваме големи проблеми. Ако има многу бубачки, користете инсектицид кој не е штетен за пчелите заснован на Tauflavulinat.
Постои еден критичен момент во заштитата на овошјето и пчеларството што доаѓа веднаш по цветањет.Повеќе труења на пчели се јавуваат ПОСЛЕ цветањето отколку во самите цветања. Зошто?
Веднаш по цветањето, овошките формираат плодови. Новоформираниот плод е млад, мек и сочен и како таков е многу привлечен за инсектите што предизвикуваат црви овошните муви. Значи, веднаш по цветањето, овошјето мора да биде заштитено од црви. Добар и искусен производител на овошје ќе почека да помине цветницата дури и во моментот кога инсектите се најопасни за употреба на инсектициди. Меѓутоа, во тој период има многу плевели во овоштарниците кои цветаат (глуварче, детелина … итн.), кои се многу привлечни за пчелите.
При прскање на овоштарниците со инсектициди, течноста од атомизаторот и од крошната паѓа врз расцветаниот плевел. Цветните плевели стануваат отровни за пчелите. Тогаш се јавува најчесто страдањето на пчелите.
*ВНИМАНИЕ – Повеќето овоштари не го знаат овој детал. Без упатства за употреба се вели дека кога се прска со инсектициди, во овоштарникот не треба да има цветни плевели.
ПОКОСЕТЕ ГИ ПРЕДХОДНО и поради тие детали, пчелите често умираат. Не од лоши намери, напротив. Повеќето овоштари внимателно чекаат да помине цветањето. Тој едноставно не обрнува внимание на плевелите што цветаат.
Плевелот треба редовно да се контролира во овоштарникот
Порака до лозарите – плевелот треба редовно да се контролира во овоштарникот. Во цветањето не смее да има плевел.
Порака до пчеларите – помогнете и објаснете им го на овоштарите. И секогаш запомнете дека повеќето овоштари се многу коректни и внимателни.
„Подобро да се спречи отколку да се лечи“ е стара мудрост, многу применлива за пчеларството и заштитата на растенијата. Не треба да чекаме некој друг да ја организира средината во која живееме и работиме. Повеќето луѓе, без оглед дали се занимаваат со пчеларство или овоштарство, само сакаат да живеат мирно и нормално од својата работа. Поврзете се и преговарајте едни со други и директно. Запознајте го вашиот сосед, пчелар или овоштар. Ова ќе го намали бројот на случајни грешки, што е повеќе од 80%.
На крајот од овој текст, еве неколку брзи совети кои ќе помогнат да се избегне труење на пчелите:
1. Системски инсектициди засновани на neonikotinoid и базирани на dimetoat не треба да се користат пред цветање. Растенијата ги усвојуваат, ги пренесуваат на цветот и цветот се отвара отровно. Грешките со dimetoat се чести кај малините.
2. За време на цветање, користете само безопасни фунгициди за пчели. БЕЗ инсектициди . Можеби, ако мора, инсектициди базирани на тауфлавулин.
3. По цветањето, во овоштарникот не треба да има цветни плевели.Заштитар и пчелар.
Автор: Тодор Лонго
За повеќе корисни стории посетете ја рубриката Агро совети, како и нашите социјални мрежи Facebook и Viber.