Шипка или кучешка роза се одгледува како лековито растение богато со витамин ц, декоративна и сè повеќе го зазема своето место во нашите градини.
Трнлива грмушка полна витамин Ц
Шипката е распространета низ цела Европа, особено диви видови може да се најдат во грмушки, ливади и пасишта, покрај патиштата и на разни видови почва.
Кореновиот систем е развиен и длабок и црпи влага од длабочините на почвата. Расте во форма на разгранета грмушка чии гранки се жилави, свиткани во форма на лак и растат до три метри.
Гранките се покриени со силни, остри трње долги до 1 см и потсетуваат на кучешки заби. Цвета од мај до јули, по што ливчињата паѓаат, оставајќи кожурец од кој расте овошјето. Пчелите сакаат да го посетуваат цветот, од кој собираат полен и нектар.
Овошјето е плод полн со семиња и остри влакна, слатко-кисел вкус, јајцевидна форма, светло-црвена боја, околу 1,5 см. Се бере во септември и октомври, кога се зрели и цврсти и се ставаат да се исушат за да не се расипат, омекнат и затемнат.
Се сушат цели или се сечат на половина по должина, на температура до 50 ° C, но можат да бидат и замрзнати. Сушењето се врши во специјални сушари, или на сонце. Се препорачува да се исечат плодовите или да се исецкаат малку, за подобро да се исушат.
Принос во втората година
Веќе во втората година може да се очекува принос од околу 3,5 килограми по стебленце. Постојат видови шипка без трње, што во голема мера ја олеснува работата при бербата. При кастрење, оставете 2 – 4 пупки на главните гранки.
Што се однесува до болестите и штетниците на шипката, тие се занемарливи.
Витамин Ц како во приказните
Од шипката, најмногу се користат плодовите, кои се собираат кога се уште се меки и сè уште не станале дрвенести. Се користат и семиња и млади лисја, цветни ливчиња. Се користат во гастрономијата и се готват со шеќер од кои најчесто се прави екстрактот.
Плодот не се користи свеж, но се суши. Тој е најбогат природен извор на витамини Ц, Б1, Б2 и провитамин А. Уште има и шеќер, сахароза, органска лимонска и јаболкова киселина и пектин.
Најновото истражување покажа дека витаминот Ц е многу стабилен, односно дека дури и по една година преработка и производство во џем од шипка, може да се пронајдат повеќе од 20 проценти витамини и минерали од првичната количина.
Примена и лековити својства
Плодот и цветот се користат при подготовка на чаеви, екстракти и џемови. Истражувањата покажаа дека со користење на екстракт од шипка може да се запре растот на клетките на некои видови тумори. Потврдено е дека се корисни против болки во стомакот и слабеење.
Сепак, чајот најмногу се користи како превентивна мерка во зима, кога се јавуваат чести настинки, а помага и при кашлање и треска. Овој чај е најефикасен за внесување на аскорбинска киселина, а со цел да го заштити организмот од настинки и грип, го зајакнува и имунитетот и ја подобрува циркулацијата. Чајот од шипинка често се користи за лекување на болка во стомакот, ублажување на заморот, го подобрува спиењето и поволно делува на органите за варење.
Семето е богато со витамин Е и ванилин, кој изобилува со блага пријатна арома, од која се прави растително масло. Маслото е високо ценето во производите за регенерација и нега на кожата. Мармаладот делува како благ чистач на крвта.
Наједноставниот и најефективниот препарат од калинка е чајот. Тој се подготвува со истурање на една кафена лажичка сецкан плод од шипка со два децилитри врела вода и се покрива додека не се излади.
За повеќе корисни стории посетете ја рубриката Лековита исхрана, како и нашите групи на Facebook и Viber.
