Како да одгледувате рузмарин и зошто? Растение доста отпорно на болести, а една од најчестите болести при одгледувањето е мувла. Мувла во рузмарин се јавува кога се одгледува во услови на прекумерна влажност. Појавата на оваа болест може да се спречи ако не претерате со наводнување.
Приносите на рузмарин варираат, во зависност од видот и агро-климатските фактори во одгледувањето. Во третата година на одгледување, приносите на свеж рузмарин се од 3 до 4 t / ha или сув од 1 до 2 t / ha. Интензивната насада со рузмарин во полн принос дава принос од 8 т / ха свеж, или од 2 до 4 т / ха суви гранчиња или од 1.000 до 1.500 кг суви лисја и од 40 до 45 кг / ха есенцијално масло.
Како да одгледувате рузмарин во саксија
И покрај фактот дека рузмаринот е поотпорна медитеранска билка, се препорачува на континенталните делови да се одгледува во саксии. Да се внесат во заштитен простор пред почетокот на првите мразови и постојаните негативни температури. Рузмарин може да се чува на тераси, балкони или прозорци.
За одгледувањето во саксија да биде успешно, потребно е да се обезбеди доволен простор за раст, односно соодветна големина на саксијата за соодветен развој на корените на системот. Дијаметарот на саксијата за одгледување не треба да биде помал од 30 см.
Рузмаринот бара поголемо количество сончева светлина, најдобро е саксијата да се постави во близина на прозорците. Изложеноста да биде на запад или на југ. За одгледување пожелно е просторијата во која се наоѓа да не се загрева премногу во зима, бидејќи топлиот воздух може да има негативно влијание врз растението.
Бидејќи рузмаринот толерира суви периоди, не треба да се напојува премногу често. При одгледување во саксии, прихрануваање се прави на секои 14 дена во летните месеци, а во зимските доволно е еднаш.
Ги одвраќа инсектите
Според истражувањата, енергетската вредност на 100 g свеж рузмарин е 131 kcal, од кои околу 20% се поврзани со јаглехидрати, 5,8% се масти и околу 3% протеини. Според хемискиот состав, рузмаринот содржи и диетални влакна и фитостерол, додека минералите се бакар, калциум, манган, магнезиум и железо.
Тој е значителен извор на витамин Ц и фолна киселина и содржи помали количини на витамин А, Б5 и Б6. Сувиот рузмарин содржи витамини Б1 и Б2, односно тиамин и рибофлавин. Дестилацијата на гранчиња и лисја дава есенцијално масло. Хемиската анализа покажа дека лисјата и зелените гранчиња на растението содржат од 0,4 до 0,6% есенцијално масло, додека сувите лисја до 2%. Сувите лисја од рузмарин содржат полифеноли, гликозиди, хетерозиди и други соединенија. Главните компоненти на есенцијалното масло од рузмарин се борнеол, цинеол и камфор (може да се најде и смола и танин).
Екстрактите од рузмарин и есенцијалното масло се користат во прехранбената индустрија за стабилизирање на маснотиите, маслата и нивните производи. Потоа во ферментирани производи од месо бидејќи ја забавуваат оксидацијата и појавата на заматеност. Благодарение на специфичната арома и вкус, тој игра важна улога и во готвењето.
Освен во прехранбената индустрија, рузмаринот има широка примена во фармацевтската индустрија. Поради својата содржина на флавоноид, помага при надуеност и грчеви, а има и антиинфламаторно, антидепресивно, антимикробно и антиканцерогено дејство. Рузмаринот се користи и во козметичката индустрија, па затоа е состојка во разни козметички препарати и е неопходна состојка во ароматерапијата. Во земјоделството се користи и како растителен пестицид, односно како средство за отстранување на инсекти.
Лековити својства
Дури и за време на средниот век, интензивно се користи како лековито растение. Лисјата од рузмарин се користат за правење чај за подобрување на варењето и за ублажување на стомачните тегоби. Тинктури и масти се користат за побрзо заздравување и дезинфекција на отворени рани и антиревматски.
Како зачин, лисјата се користат и при готвење. Есенцијалното масло се наоѓа во многу препарати како антисептици, антиревматици, служи за зајакнување на растот на коренот на косата. Исто така се користи во ветеринарната медицина против паразити и опаѓање на влакна кај животните. Самото масло е, меѓу другото, добар антиоксиданс. Маслото има најголема примена во козметичката индустрија во производството на мириси, козметика и како освежувач на простории.
Рузмаринот ја стимулира циркулацијата и протокот на крв во мозокот, со што се ослободуваат главоболките и се подобрува концентрацијата. Маслото од рузмарин има позитивен ефект врз превенцијата од карцином на кожата. Обезбедува природна заштита од оштетување што го предизвикува штетно ултравиолетово зрачење и спречува раст на тумори на кожата.
Познати се и антисептичките, диуретичните и седативните својства на рузмаринот. Во народната медицина се користи во третман на треска и несвестица предизвикана од проблеми со системот за рамнотежа. Поради хемискиот состав на маслото, има поволно дејство врз зајакнувањето на имунитетот. Алкохолен раствор на рузмарин се користи за масажа при главоболки, физичка исцрпеност, нервни заболувања и ревматизам. Есенцијалното масло од рузмарин се користи исклучиво за надворешна употреба и многу ретко може да предизвика алергиски реакции.
Рузмарин при готвење
Има широка примена во медитеранската кујна, и покрај специфичниот вкус , кој не им одговара на сите. Се користи како зачин за зеленчук, супи, месо, сите видови меки сирења и печено месо. Одличен е во супи и чорби, за премачкување риба и месо на скара. Се користи за ароматизирање на оцет или масло. Бидејќи одлично оди со некои други зачини како мајчина душица, оригано, тоа е состојка во познатата медитеранска мешавина на билки.
Може да се користи и во ароматизирање путер, вино, бешамел сос, мариниран мед, но и сок од портокал или сируп. Зајакнувач е на аромата на зеленчук како што се тиква, грашок, печурки, компири и домати.
За повеќе корисни стории посетете ја рубриката Лековита исхрана, како и нашите групи на Facebook и Viber.
