Пиперка – Древните народи ја користеле за обложување на врвовите на стрелите, а потоа почнале да ја јадат и така е до ден-денес.
Пиперка, омилениот зеленчук на локалните фармери и нивните клиенти, изгледа толку локална, како да била отсекогаш таму. Нејзините плодови, од најсветло жолта до зелена, портокалова до изразито црвена, лута или слатка. Во различни форми од „рогови“, „шилци“, бабури, се користат во различни јадења, од супа до салата, свежи, суви, бланширани, печени, кисели, можностите се бескрајни. Омилена состојка е во разни ѓувечи, манџи, мусака и пинџур.
Ајвар без пиперка не се прави. Наредени во тегли и кисели во текот на зимата, тие ја задоволуваат човечката потреба за салата. Се полнат со мелено месо или сирење, понекогаш се пржат. Малата алева, топла или слатка, ги зачинува повеќето јадења на локалната трпеза. Земјоделците кои произведуваат пиперки не можат да се пожалат на побарувачката, бидејќи овој плод секогаш има откупувачи.
Толку лута што не била за јадење
Омилената храна зад себе има долга и интересна историја, која ги збунува дури и историчарите. Според некои извори, таа пристигнала од Америка, во времето на шпанските освојувања. Според други, Турците ја донеле во XVII век, според трети – стигнала преку Унгарија. Старите Римјани користеле еден вид ситна црвена пиперка, увезена од Индија. На пазарот ја достигнувала цената на златото, бидејќи се сметала за вид бибер. Во Мексико се пронајдени фосили од диви плодови стари 7.000 години. Овој зеленчук се користел во Перу во храната пред 3.000 илјади години.
Во Африка, уште од античко време , еден вид бил толку лут што не се користел за храна. Го користеле како отров за премачкување на врвот на стрелата. Во делови од Шпанија и Италија пристигнала од „новиот свет“. Долго време се ширела само како украсно растение во градините додека не пристигнала на менито.
Лек за чума
Оваа пикантност од некои видови пиперки (бидејќи не сите се лути) доаѓа од состојката наречена капсин или капсаицин, која е моќен антиоксиданс. Нему му се придружуваат витамините А, Б, Ц, Е, калиум, фосфор и железо, бета каротин, цинк и селен. Поради својата ниска калорична содржина (содржи 89 проценти вода), одличен е за регулирање на телесната тежина.
Помага во лекување на срцеви заболувања, го зајакнува видот, ги намалува симптомите на бронхијална астма и остеоартритис. Го подобрува имунитетот, го стимулира убавиот изглед на кожата и косата, ублажува разни невралгични состојби, а поради неговата лутина, француските лекари пред 300 години , го прогласиле за афродизијак. Интересно е што, без сето ова знаење за медицината, локалните фармери го имаа истото мислење за пиперката, сметајќи го за еден од ретко ефикасните лекови против чумата.
Тест за мажите
Низите црвени плодови обесени на ѕидовите на куќите во многу села сведочат дека домаќинството има доволно од овој зеленчук, но тие испраќаат друга порака: тие се сметаа за сигурна алатка против уроци и други зли сили, затоа, ако венци од суви пиперки се обесени, таа куќа и сите во нив се заштитени. Во некои села сè уште се одгледува архаичен вид, подвид на попознатите феферони, светло-црвени, тркалезни и мали како копче, но толку лути што многумина воопшто не можат да го јадат.
Нанижани на силен црвен конец и закачени на видно место, буквално ги известува сите гости дека девојката која живее во куќата е подготвена за брак. Понекогаш, на шега, ги ставаат во котел со рибја чорба, а потоа ја тестира издржливоста на возрасните мажи да го изедат експлозивно зачинетото јадење.
Со постудените денови, само добива на популарност.
За повеќе корисни стории посетете ја рубриката агро забава како и Земјоделските групи на Facebook и Viber.
