Сточарската индустрија е одговорна за не така мал дел од глобалните емисии на метан и директно влијае на климатските промени. Решението лежи во оптималната исхрана и прецизното мерење.
Сточарската индустрија е одговорна за мал дел од глобалните емисии на метан. Решението е во оптималната исхрана и прецизното мерење, пишува д-р Данијела Кировски. Тој е редовен професор на Факултетот за ветеринарна медицина на Универзитетот во Белград.
Се проценува дека во САД, каде сточарската индустрија брои нешто повеќе од 90 милиони крави, околу 6,25 милиони тони метан, моќен стакленички гас, се испушта директно од дигестивниот тракт на кравите годишно. Слична бројка важи и за Европската унија. Таму е утврдено дека се испуштаат нешто над 6,6 милиони тони од овој гас. Ова не се занемарливи бројки. Сточарската индустрија генерално е одговорна за 21,3 проценти од антропогените емисии на метан во светот. Меѓу 90 и 95 проценти од метанот што потекнува од фармите за крави се ослободува првенствено преку подригнување.
Состојки и емисии
Клучот е во бурагот (желудникот) на кравата. Тоа е комплексен екосистем населен со бројни видови на микроорганизми кои разградуваат растителен материјал. Тука се обезбедува енергија и почетни соединенија за синтеза на нутритивно вредни производи од животинско потекло кои се користат во исхраната на луѓето, првенствено млеко.
Затоа, кравите се неверојатно вредни животни за човештвото. Во глобалниот синџир на исхрана ги трансформираат состојките што не се јадат за луѓето – сточната храна – во храна со висока хранлива вредност. Меѓутоа, во овој процес, кој се нарекува ентерична ферментација, се синтетизира и метан. Тој се исфрла во животната средина преку подригнување (95 проценти) и флатус (само 5 проценти). Гледано на глобално ниво, резултатот е мало влијание врз климата на Земјата.
Застапеноста на одредени микроорганизми во бурагот зависи од видот на храната што ја внесува единката
Сепак, не е целата ентерична ферментација иста. Застапеноста на одредени микроорганизми во бурагот зависи од видот на храната што ја внесува единката. Кога во оброците, голем дел е составен од груби хранливи материи, во бурагот доминираат т.н. целулолитички бактерии, а потоа се создава повеќе метан. Доколку исхраната се заснова на концентрати, во него доминираат амилолитички бактерии. Се создава помалку метан, но постои опасност од неурамнотежен оброк за кравата.
Како можеме да им помогнеме на овие животни во вареењето на храната со промена на исхраната, а во исто време да се намалат емисиите на метан?
Решението е во употребата на одредени, можеби неочекувани, додатоци во исхраната, како што се кафеави алги, бела луга или танини . Со нивна помош, можно е да се модулира метаболизмот на таков начин што ќе се промени составот на микроорганизмите во насока на намалување на емисиите на метан. Но ,истовремено да се зголеми синтезата на клучните прекурсори за синтеза на производи како што е млекото. Сето тоа без загрозување на здравјето на животните.
Имено, главната причина за синтезата на метан (CH4) во бурагот е да се неутрализира произведениот водород (H2) кој се создава при разградувањето на растителната храна. Неговиот вишок би му наштетило на здравјето на кравите. Меѓутоа, ако навлегувањето на водородот се пренасочи кон оние метаболички патишта кои се вклучени во синтезата на млекото, што е, на пример, синтезата на т.н. на пропионат, тогаш се постигнува основната цел за намалување на емисиите на метан, но со зголемување на сточарското производство. Резултатите од таквото истражување, секако, мора да се измерат. Мерењето на метанот што го испуштаат кравите всушност воопшто не е едноставен потфат.
Како се мери емисијата на метан?
Еден од најчесто применуваните методи на мерење е со помош на респираторни комори. Во нив се собира издишаниот воздух од животните. Главниот недостаток на овој метод е што животните треба да се навикнат да бидат во комори. Нивното движење е ограничено и потребна е значителна работа. Исто така, поради создавање на вештачка средина, може да дојде до промени во потрошувачката на храна, што повторно влијае на производството на гасови. Меѓутоа, бидејќи овој метод директно и прецизно ја мери емисијата на метан кај животните, тој се смета за „златен стандард“.
Но, постојат и други опции кои се помалку инвазивни. Едно од нив е мерење со следење на стапката на дифузија на сулфур хексафлуорид со помош на специјален уред што го носат кравите. Ова мерење може да се направи за време на пасење, во природната средина на животните, но доведува до голема варијабилност во резултатите, како помеѓу кравите, така и кај исти животни во различни денови (особено во периодот на навикнување на уредот). Друга опција е континуираната анализа на вдишениот-издишен воздух од хранилките во автоматските системи за молзење или хранилките за концентрат.
Ласерски детектор за метан
Сепак, најсовремениот метод за мерење на количеството метан што се испушта од кравите е употребата на ласерски детектор за метан, чиј степен на сигурност е еднаков на оној на респираторната комора. Овој уред има висока чувствителност, па може да се детектираат концентрации на метан од само 1 ppm во воздухот, а мерењата може да се прават од голема далечина (0,5 до 30 метри), што овозможува мерења во околината во која вообичаено се сместени животните. без да ги вознемирувате, нивните навики во исхраната и благосостојбата.
За повеќе корисни стории посетете ја рубриката Агро совети, како и нашите социјални мрежи Facebook и Viber.
Доколку нешто продавате или купувате посетете го огласникот WWW.PETEL.MK
